Zbivanja na severu Kosova bila su povod da se na Samitu Evropske ekonomske zajednice u Kišnjevu ovim problemom pozabave lideri EU, Nemačke i Francuske. Rezultat tog dogovora, kako piše Albanian post je razrešenje situacije u osam tačaka.
Navodi se (u uvodu) da do deeskalacije može da dođe samo povratkom kosovskih Srba u institucije i njihovim učešćem u demokratskom procesu. Stoji i da EU i Kvinta (SAD, Nemačka, Francuska, Italija i Velika Britanija) preuzimaju odgovornost za vođenje procesa, a navodi se i da se u svakom koraku procesa srpska i prištinska vlada, političke stranke kosovskih Albanaca predstavljene u novoizabranim opštinskim organima i političke partije kosovskih Srba konstruktivno angažuju.
Tačka 1
Kako list navodi, u prvoj tački piše da je potrebno hitno zalaganje za tumačenje Osnovnog sporazuma između Kosova i Srbije, potpisanog u Ohridu, posebno u tačkama 1, 3, 7 i 9. Član 1. tog sporazuma, inače, zahteva od strana da razviju normalne odnose. Član 3. da se svi sporovi rešavaju mirnim putem. Član 7, koji se bavi stvaranjem samoupravnih opština sa srpskom većinom na Kosovu, kao i član 9, gde se obe strane i donatori obavezuju da će kreirati finansijske pakete za ekonomski razvoj.
Tačka 2
Druga tačka predviđa povlačenje kosovske specijalne policije sa severa Kosova. Uporedo sa tim, Srbija redukuje broj pripadnika Vojske Srbije oko administrativne linije.
Tačka 3
U trećoj tački piše da je za bezbednost u opštinama na severu Kosova poverena Kosovskoj policiji, uz asistenciju Kfora i Euleksa.
Tačka 4
Četvrta tačka predviđa prekid svakog protesta i povratak normalnom životu. Redovne opštinske funkcije i službe nastavljaju sa radom. Opštinske prostorije dostupne su opštinskim službenicima. Termin „opštinski službenik“ odnosi se na kosovske, civilne, opštinske službenike.
Tačka 5
Sredinom jula 2023. godine gradonačelnici podnose ostavke, a predsednica Vjosa Osmani raspisuje nove izbore.
Tačka 6
Šesta tačka predviđa održavanje tih izbora krajem avgusta ili početkom septembra 2023. godine.
Tačka 7
Tačke 3, 4, 5 i 6 su usklađene sa značajnim napretkom u definisanju samoupravnog okvira za zajednicu kosovskih Srba (član 7 Osnovnog sporazuma) i implementaciju člana 1 Osnovnog sporazuma kao koraka dobre vere.
Tačka 8
Sredinom novembra 2023. godine, efektivno se primenjuju članovi 1, 2, 3, 7 i 9 Osnovnog sporazuma.
Šef diplomatije EU Đuzep Borelj sinoć je objavio da postoje tri jasna zahteva: odmah novi izbori, učešće kosovskih Srba na njima i nastavak rada na uspostavljanju asocijacija opština sa srpskom većinom (ZSO). Borelj je uz ovo, podelio i sliku sa jučerašnjeg sastanka u Kišinjevu, na kome su učestvovali, pored njega, predsednik Srbije Aleksandar Vučić, prištinska predsednica Vjosa Osmani, nemački kancelar Olaf Šolc i francuski predsednik Emanuel Makron.
Sastanak je, prenosi „Albenian post“, trajao 10 minuta.
D. B.
