Srpska pravoslavna crkva u Crnoj Gori uspješno, uz podršku zapadnih zvaničnika i bez otpora, sprovodi misiju velikosrpske politike. Očigledno je da će sadašnje opoziciono rukovodstvo biti dragocjeno jednog dana, kad crnogorsko društvo bude zemlja uzorne demokratije i uređenog društva. Umjesto pasivnosti i čekanja da ih neko prizna kao partnera u EU integracijama, moraju preći u ofanzivu i dekonstruisati napade na njih, koji u osnovi imaju uglavnom anticrnogorsku ideološku pozadinu, kao glavni razlog njihove satanizacije. Ne nikakva kriminalna zaostavština
Autor: Slobodan Jovanović
“Posledice klerikalizacije su da se ljudi danas masovno leče po manastirima, a klerici, sveštenici na Vojno-medicinskoj akademiji“ (Aleksej Kišjuhas).
Crna Gora je mediteranska zemlja, ona po tome treba da pripada mediteranskoj kulturi. Nejasno je zašto nas Evropa gura ka sibirskim stepama, ka „kulturama“ u kojima su građani podanici, a ne slobodni ljudi, bez obzira na ideologiju? Zašto EU podržava u Crnoj Gori tu svijest? Je li nam neko namjerno podmetnuo Popu i Varheljija da nas utope u svijet koji ontološki ne pripada zapadnim vrijednostima i koji samo simulira političku orijentaciju ka članstvu u EU? Imamo politički bordel u kojem Viktor Orban raspravlja o sposobnosti Ukrajine za pristupne pregovore, dok sam, iako član, ne ispunjava nijedan kriterijum.
Klerikalizacija
Uz blagoslov te i takve EU Crna Gora je doživjela klerikalnu kontrarevoluciju. Promjenom vlasti 2020. godine uz pomoć SPC i masovnih crkvenih procesija i uz regionalnu podršku, radikalna sakralizacija i revizionistička politizacija kulture u najširem smislu dovela je do napuštanja klasičnog liberalno-demokratskog obrasca svjetovne države i dosljednog odvajanja države i crkve. Crkva je postala važan resurs za državnu politiku, a državna je politika važan faktor za afirmaciju Srpske pravoslavne crkve.
I sve se to događa pred predstavnicima EU, koji očito nemaju problem sa klerikalizacijom Crne Gore i srastanjem države i Crkve Srbije, pored toga što je deklaracijom Evropskog parlamenta ona proglašena najznačajnijim eksponentom proruske i antievropske politike.
Uostalom, srpsko pravoslavlje je oduvijek sebe viđelo kao glavnog čuvara zapadnih granica svijeta pravoslavlja od „katoličkog unijaćenja“, od zapadne civilizacije i širine ljudskih prava u zapadnim demokratijama, posebno manjinskih.
Zato nije čudno da su vrijednosti koje promoviše Srpska pravoslavna crkva vrlo obespokojavajuće, da njeno djelovanje odiše krajnjom arhaičnošću, kolektivizmom, antizapadnjaštvom i ksenofobijom, uz izrazitu netoleranciju prema onima koji zastupaju drugačije vrijednosti od nje.
Nažalost, od SPC je u Crnoj Gori stvorena glavna društvena instanca koja definiše okvire društvene, svjetonazorne, političke i etičke normalnosti i nenormalnosti. Belef SPC o svetosavskoj podobnosti legitimacija je za političku i društvenu afirmaciju.
I da se ne izvrgne napisano, kao što je čest slučaj, nije problem postojanje SPC u Crnoj Gori kad bi ona poštovala hrišćanske principe, kad bi se poštovali svi građani Crne Gore i njihova prava, kad bi se poštovali principi sekularnosti, koji su dostignuće moderne epohe, jer bez sekularnih vrijednosti i principa nema demokratije i poštovanja ljudskih prava. Samo u sekularnom društvu je moguć zajednički život vjernika svih vjera, agnostika i ateista, samo je u sekularnom društvu moguće donositi odgovorne odluke, zasnovane na racionalnim osnovama, bez transcedentalnih maglina.
A mi u Crnoj Gori nemamo ni sekularizam, niti imamo posla sa izvornim hrišćanstvom kad je u pitanju svetosavska crkva. Prije se može reći da imamo posla sa vrlo spornim interpretacijama, u kojima se Hrist zamjenjuje Sv. Savom, i to kao srpski nacionalista, Hristov zavjet se zamjenjuje kosovskim zavjetom, Hristovo stradanje stradanjem „kosovskih mučenika“, žrtvom „svetog cara Lazara“…
KLERIKALNA KONTRAREVOLUCIJA UZ PODRŠKU EU: Protestne litije Crkve Srbije jedan od ključnih faktora smjene vlasti 2020. godine (Stevo Vasiljević/Pobjeda)
Asimilacija
Etnofiletizam, kanonski osuđen kao jeres, postaje spiritus movens djelovanja SPC, a i casus belli mnogih nesporazuma i sukoba na Zapadnom Balkanu. Etnofiletizam (grč. ethnos – narod, file – rod, pleme) je vjerski nacionalizam, izjednačavanje ili poistovjećivanje vjere i nacije, crkve i države. U etnofiletizmu ideja nacije je iznad vjere. Crkva isključivo služi naciji ili državi. Pripadnost crkvi, kao recimo u slučaju SPC, je ujedno i pripadnost srpskoj naciji.
Upotreba nacionalnog jezika, pisma, običaja itd, postaje mjerilo pripadnosti crkvi. Pravoslavlje postaje „srpska vjera“, episkopi su „srpski episkopi“, crkva je „srpska crkva“, slave su „srpske slave“… Pored toga što kanonsko pravo poznaje samo crkvu kao univerzalnu, sa pomjesnim autonomijama, poput arhiepiskopija, mitropolija koje su organizovane po teritorijalnom principu i obuhvataju sve vjernike, bez obzira na naciju, jezik, rasu itd. Ono što istinski čini nekog pripadnikom pravoslavne crkve je život u Hristu, zaođenutost Hristom kroz pričest, sakramente, jevanđelje, a ne korišćenje ćirilice, ekavice ili upražnjavanje paganskog nasljeđa slavljenjem slava i paljenjem badnjaka.
PROFESOR PAVLE MIJOVIĆ, PRVI PREDSJEDNIK CRNOGORSKOG CENTRA PEN KLUBA, KOJI JE BIO UHAPŠEN I POLICIJSKI ISLJEĐIVAN U DUBROVAČKOM ZATVORU NAKON BELVEDERSKIH DEMONSTRACIJA 1936. GODINE PROTIV DISKRIMINACIJE CRNOGORSKOG NARODA (ORGANIZOVALI IH FEDERALISTI I KOMUNISTI), SVJEDOČI DA MU JE POLICIJSKI ISLJEDNIK, IZMEĐU OSTALOG, REKAO: „MOŽDA SE ZAKON PROMIJENI I DOZVOLIMO RAD VAŠE KOMUNISTIČKE STRANKE, ALI, UKOLIKO I DALJE NASTAVITE DA SE ZALAŽETE ZA CRNOGORSKU NACIJU, SVE ĆEMO VAS ISTRIJEBITI“
Smisao crkve je da okupi narode, ali ne tako da ih asimiluje u jednu naciju, sa jednim jezikom, već da svaki narod unutar nje dobije mogućnost za autonomni razvoj. Sv. Pavle kaže: „Nema tu više ni Jevreja ni Grka, nema više ni roba ni slobodnjaka, nema više ni muškoga roda ni ženskoga, jer ste vi svi jedno u Isusu Hristu“. (Gal 3, 28)
Konfesionalna identifikacija iz doba Otomanskog carstva i viševjekovnog ropstva transformisana je na teritoriji Srbije u nacionalnu, a potom je uslijedila borba za nacionalnu državu tokom XIX stoljeća. Otuda porijeklo i sadržina kod Srba tradicionalnog trojstva: crkva, nacija, država – koje Srpska pravoslavna crkva i danas nameće kao formulu kulturnog i političkog identiteta Srba. Srpska je nacija izgrađena, ne kroz identifikaciju sa državnim okvirom u kome je živjela, nego kroz identifikaciju sa crkvom kojoj je pripadala; ne kao građanska, već kao etnokonfesionalna zajednica. Otuda ta povezanost nacionalnog identiteta koji je teško odvojiti od pravoslavlja, odnosno danas od svetosavlja i od Srpske crkve.
Mnogobrojne etničke skupine koje su u doba oslobađanja Srbije naseljavale taj prostor i njihova pripadnost pravoslavnoj vjeri odredili su umnogome nacionalni i politički karakter srpskog naroda tokom XIX i XX stoljeća. Činjenica da je vjera bila u osnovi okupljanja i podizanja nacionalne svijesti proizvela je političku karakterologiju vječite težnje ka objedinjavanju pravoslavnog stanovništva na Balkanu (u velikoj mjeri protežiranoj od doseljenika) i ekspanzionistički politički projekat.
I laiku je jasno da je SPC svojim djelovanjem kao parapolitička organizacija i kao nacionalni eksponent duboko u sukobu sa kanonskim pravilima koje su uspostavili „sveti oci“. Nju u Crnoj Gori personifikuju osobe beznačajne u širim crkvenim okvirima, koje su svoja zvanja „zalužili“ najviše kao eksponenti velikodržavne ideologije i srpskog hegemonizma u Crnoj Gori, nespojivim sa hrišćanskim principima i kanonskim ustrojstvom crkve, kao ekumenske i univerzalne organizacije koja okuplja sve narode i koja priznaje prava svih naroda. Sudskim procesima ne mogu se sakriti očigledne činjenica o toj gospodi.
Popis
SPC oko sebe stvara ili uključuje brojne opskurne organizacije, pravoslavna bratstva, udruženja zavjetnika i slične vjerske fundamentalističke i nacionalističke organizacije, često nasilne i sa članstvom iz kriminalnih krugova. Po ko zna koji put se pokazalo da desničarska, klerikalna vlast, poput vlasti u Crnoj Gori, blagonaklonim odnosom prema klerofašističkim grupama, nasilničkom ponašanju navedenih organizacija, govoru mržnje, prijetnjama i javnim manifestacijama osionosti, stvara uslove u kojima se ugrožavaju osnovna ljudska prava, nacionalna ravnopravnost, sloboda štampe, građanski aktivizam, sloboda govora i sl.
A MI U CRNOJ GORI NEMAMO NI SEKULARIZAM, NITI IMAMO POSLA SA IZVORNIM HRIŠĆANSTVOM KAD JE U PITANJU SVETOSAVSKA CRKVA. PRIJE SE MOŽE REĆI DA IMAMO POSLA SA VRLO SPORNIM INTERPRETACIJAMA, U KOJIMA SE HRIST ZAMJENJUJE SV. SAVOM, I TO KAO SRPSKI NACIONALISTA, HRISTOV ZAVJET SE ZAMJENJUJE KOSOVSKIM ZAVJETOM, HRISTOVO STRADANJE STRADANJEM „KOSOVSKIH MUČENIKA“, ŽRTVOM „SVETOG CARA LAZARA“…
O karakteru sadašnje vlasti u Crnoj Gori i njenom odnosu prema SPC, govori i to što u sporazumu sa opozicijom o uslovima popisa nije pominjana SPC kada se radi o nedozvoljenoj agitaciji za nacionalno, jezičko i vjersko izjašnjavanje, iako je SPC prednjačila u direktnom uticaju na vjernike u skladu sa svojim etnofiletskim, jeretičkim karakterom, po kojem su svi vjernici nacionalni Srbi, koji govore srpskim jezikom.
U društvu, u kojem je klerikalizacija dobila razmjere kakve ima u Crnoj Gori, teško se mogu očekivati bolji rezultati PISA testova. Kad Joanikije Mićović, kao čelnik organizacije kojoj tobože vjeruje najviše građana Crne Gore, uradi PISA test, biće vam jasno zašto je Crna Gora na začelju po uspješnosti u rješavanju ovih testova. Namjera crkve i jeste da što više građana Crne Gore intelektualno dovede na nivo svetosavskog sužnja, koji baulja po podovima crkava i po ulicama, ljubi podove, leševe, jer samo tako preparirani mogu nekritički prihvatiti sve političke poruke i istorijske i nacionalne „istine“ koje im serviraju Joanikije, Metodije i drugi. Svaka njihova javno izgovorena riječ više dijeli i konfrontira, nego što „ujedinjuje u Hristu“. Što je najgore, kada neko citira sve što izgovore u javnom prostoru, uz kritički komentar, bude optužen za govor mržnje, širenje nacionalne mržnje, jer, podrazumijeva se i potvrđuje teza o etnofiletizmu, kad kritikuješ SPC, širiš mržnju prema Srbima. Država Crna Gora, zarobljena klerikalizmom, nažalost krši elementarno demokratsko pravilo da ni u jednom demokratskom društvu crkva ne može biti izuzeta od kritike, niti javno iznešenih stavova o njoj. Postavlja se pitanje da li je Crnoj Gori namjera da usvaja standarde zapadne demokratije ili da liči na Iran?
Profesor Pavle Mijović, prvi predsjednik Crnogorskog centra PEN kluba, koji je bio uhapšen i policijski isljeđivan u dubrovačkom zatvoru nakon Belvederskih demonstracija 1936. godine protiv diskriminacije crnogorskog naroda (organizovali ih federalisti i komunisti), svjedoči da mu je policijski isljednik, izmedu ostalog, rekao: „Možda se zakon promijeni i dozvolimo rad vaše komunističke stranke, ali, ukoliko i dalje nastavite da se zalažete za crnogorsku naciju, sve ćemo vas istrijebiti“. Aktuelni popis u Crnoj Gori je kontinuitet iste te svijesti i izvode ga ideološki nasljednici tog policijskog isljednika i plejade crnogorskih izdajnika, poput Andrije Radovića, Marka Dakovića i mnogih drugih. Sve do glavnih aktera uništavanja države Crne Gore potonjih tri godine i nešto. Malo je onih u Crnoj Gori koji, kad im se ukaže prilika da budu hulje, neće je iskoristiti. Nevjerovatno je koliko baraba misli da će ih pokoljenja pamtiti kao zaslužne, a da su definicija fukarluka, izdaje i petokolonaštva.
Teško je razumjeti političko djelovanje opozicije, koja svojom političkom korektnošću daje nemjerljiv doprinos urušavanju svega što su stvarali od razlaza unutar jedinstvenog DPS-a. Samo mrtve ribe plivaju niz struju. Očigledno je da će sadašnje opoziciono rukovodstvo biti dragocjeno jednog dana, kad crnogorsko društvo bude zemlja uzorne demokratije i uređenog društva. Umjesto pasivnosti i čekanja da ih neko prizna kao partnera u EU integracijama, moraju preći u ofanzivu i dekonstruisati napade na njih, koji u osnovi imaju uglavnom anticrnogorsku ideološku pozadinu, kao glavni razlog njihove satanizacije. Ne nikakva kriminalna zaostavština. Ne postoji vlada u Evropi koja je sprovodila tranziciju, a da nije optuživana za korupciju, kriminal, pljačku, kao pojave koje su imanentne svakoj tranziciji društva iz socijalizma i državnog vlasništva u kapitalizam i privatno vlasništvo. To su standardne optužbe u svim tim zemljama, bilo da imaju ili nemaju osnova, koje važe i za Crnu Goru, iako Crna Gora sigurno spada u zemlje sa najmanje putera na glavi. To vam svjedoči neko sa iskustvom u drugoj zemlji.
Danas Crna Gora treba lidere opozicije sa jakom harizmom i petljom da se suprotstave razoru države Crne Gore i kriminalizaciji njene bliske prošlosti, kao formi da se građanima ogadi crnogorski identitet i da im se instalira drugi. Možda će im to stići do mozga kad vide na kakvu su prevaru pristali učestvujući u aktuelnom popisu. (Pobjeda)
