уторак, децембар 3, 2024

Jovo Kapičić: Borba kao sudbina

Slične objave

Podeli

Predratni komunista, ratni heroj i general, poratni ministar i diplomata …

Antena M

Poživio 93 godine, a proživio nekoliko života. U njih je spakovao hvalospjeve i kuđenja, priznanja i ordenje, kletve i klevete, pohvale, psovke, divljenja i znamenja.

Do kraja života ostao je vjeran ideji, i zemlji u kojoj se nije rodio, u kojoj nije dugo živio, a koja je bila njegova i njegov izbor za vječnost.

Foto: portalforum.rs

Jovo Kapičić rođen je 02. septembra 1919. u Italiji, u Gaeti, sabirnom centru crnogorskih izbjeglica, nakon srpske okupacije i Božićne pobune.

Godina njegovog rođenja pamti se u Crnoj Gori po malo čemu dobrom. Uglavnom po siromaštvu, nacionalnoj neravrnopravnosti i brisanju činjenica vezanih za crnogorsku državu i njenu nezavisnost.

U tim uslovima Jovo je imao sve razloge da pristupi komunistima, što je i uradio sa nepunih 16. Prvo je primljen u Savez komunističke omladine, a dvije godine kasnije, 1936. i u Partiju, jedinu koja u programu imala potpuno socijalno, nacionalno i političko restartovanje odnosa u kraljevini Karađorđevića.

Početkom aprila, ratne 1941. Partija ga iz Beograda (gdje je studirao medicinu) vratila u Crnu Goru, postavila za člana Okružnog komiteta Cetinja i Jovo, od prvog dana, učestvuje u podizanju Trinaestojulskog ustanka.

Foto: portalforum.rs

Bio je komesar Lovćenskog partizanskog odreda, potom Prve proleterske. Krajem 1942. postavljen je za zamjenika komesara Druge dalmatinske udarne brigade, 1943. postao je politički komesar Treće udarne divizije, a naredne godine i Dvanaestog vojvođanskog korpusa.

Prešao je Igman, Neretvu, potom i košmar Sutjeske.

Kraj rata i uloga u hapšenju četničkog vođe Dragoljuba Mihajlovića, donijeće mu doživotnu mržnju od poklonika ravnogorskog pokreta, a poštovanje kod privrženika pravde i privođenja sudu ratnih zločinaca.

Mihajlovića je priveo u kancelariju Krcuna Penezića, ministra unutrašnjih poslova Srbije i zapamtio njegove riječi: „Osim srpskog, ima li još negde u svetu naroda u kome zamenik pristane da izda svog vrhovnog komandanta?!“

Jovo Kapičić kao politički komesar Prve proleterske brigade (Foto: lična arhiva)

Draža Mihajlović strijeljan je jula 1946. Ne zna se gdje je sahranjen. Kapičić, za koga se vjeruje da je znao gdje su njegovi posmrtni ostaci je poručivao: „I da znam đe je sahranjen, neću vam reći pa da ćete crć“.

Sa krajem rata nijesu se završila i velika iskušenja za Tita i CK, a Jovo je bio jedan od bliskih saboraca Josipa Broza. Napad na jugoslovenske komuniste došao je sa neočekivane strane. Od Staljina i Kominterne.

Istorijsko NE, nije prihvaćeno od svih, čak ni od nekih najistaknutijih i najhrabrijih Brozovih saradnika. Velika šizma zaprijetila je 1947. Komunističkoj partiji Jugoslavije.

Za pristalice Kominterne, ali i one koji su se samo zamjerili nekome, čak i lokalnom moćniku, rješenje je pronađeno u osnivanju izolaciono-radnih kampova, među kojima je najveći najpoznatiji bio Goli otok.

Jovo Kapičić je optuživan za stradanje, pritvaranje i kažnjavanje bez suda i presude, između 16 i 30 hiljada ljudi. Ostao je, pak, pri stavu da je Goli otok bio neophodan, u sjenci očekivane sovjetske invazije na Jugoslaviju, negirajući da se radilo o gulagu i torturi.

Posljednji život potrošio je suprotstavljajući se Miloševiću u završnoj dekadi prošlog vijeka. Tada su se karte još jednom izmiješale i mnogi nijesu prepoznali socijalističku demagogiju, a četničku kokardu. No, Jovo se nije dao zavarati. Kritikovao je iz centra Beograda zvanični Beograd, prepoznao nacionalizam i ideologiju kojoj je davno, vjerovalo se, glogov kolac prošao kroz srce.

Foto: portalforum.rs

U decembru 2011. su ga na ulici u Beogradu fizički napali nepoznati počinioci. Vlast ih, ako su joj i bili nepoznati, nije ni dugo, ni predano tražila. Uzalud! On je, sa podjednakim žarom i upornošću, nastavio upirati prstom u grobare Jugoslavije, iste one koji su ponovo počeli prijetiti Crnoj Gori.

Umro je 09. decembra 2013. u Beogradu. Sahranjen i počiva na Cetinju.

Kako je govorio general Jovo Kapičić pogledajte u jednom od pet intervjua koje je dao za Antenu M.