BEOGRAD, 5. juna 2022. – Patrijarh Porfirije uručio je danas, na zajedničkoj liturgiji u Beogradu, arhiepiskopu Stefanu tomos, zvanični dokument kojim Srpska pravoslavna crkva (SPC) dodeljuje autokefalni status Makedonskoj pravoslavnoj crkvi Ohridskoj arhiepiskopiji (MPC-OA).
On je naveo da će današnji dokument poslati i ostalim pravoslavnim crkvama, podsetivši da je na nedavnoj zajedničkoj liturgiji u Skoplju objavio da je Sabor SPC dodelio status pune samostalnosti MPC-OA. „Dužni smo da obavestimo sve pomesne Crkve o ovom činu i ovako zvanično. Onda da one, svaka po kanonskom redosledu, iskažu svoj stav o ovom što smatramo da je jedini ispravan put za punoću Crkve“, rekao je patrijarh Porfirije, nakon bogosluženja u Sabornoj ckrvi.
On je naveo da ovaj postupak o davanju autokefalnosti, nema nikakve veze sa drugim prostorima na kojim dejstvuje SPC. „Uslovi i konteksti u Severnoj Makedoniji apsolutno su drugačiji u odnosu na sve druge prostore gde postoji i živi naša Crkva“, naglasio je patrijarh Porfirije.
Nakon toga je pročitan tomos (dekret) u kojem se navodi da se dodeljuje imajući u vidu novonastale crkvene, istorijske druge okolosti i naglašava da autokefalija nove sestrinske crkve jeste puna autokefalija.
„To znači da je SPC ne uslovljava odredbama koje ograničavaju njenu kanonsku jurisdickiju i pastirsko staranje za njen verni pravoslavni narod u matičnoj zemlji i dijaspori“, navedeno je u tomosu, što znači da je MPC OA nadležna za prostor u Severnoj Makedoniji i za svoje eparhije u inostranstvu.
Istovremeno SPC toplo preporučuje Sinodu novu sestrinsku Crkve da pitanje svog zvaničnog naziva rešava putem neposrednog bratskog dijaloga sa jelinofonim i ostalim pomesnim pravnoslavnim crkvama“. „Sveti hramovi i manastiri, naročito velike svetinje iz nemanjičkog perioda i poznijih perioda srpskog prisustva crkvenog graditeljstva i kuluturnog stvaralaštva na tlu današnje Severne Makedonije, kao i ukupna pokretna i nepokretna imovina SPC, unutar njenih granica ustupaju se na korišćenje novoj autokefalnoj sestrinskoj Crkvi“, navedeno je u tomosu.
Arhiepiskop Stefan je, nakon što mu je uručen tomos, rekao da su patrijarh Porfirije i Sabor SPC načinili korak od istorijskog značaja za MPC OA i celo pravoslavlje“. „Na delu ste pokazali koliko volite mir i slogu među braćom, kao i svu pravoslavnu Crkvu“, rekao je arhiepiskop Stefan, navodeći da je to nova divna vest nakon takođe divne vesti na nedavnoj liturgiji u Skoplju.
MPC je imala autonomni status u okrilju SPC ali se pre pola veka samovoljno izdvojila i proglasila autokefalnost, odnosno punu samostalnost, što nije priznala ni jedna pravoslavna crkva. Na nedavnom Saboru SPC saopšteno je da se MPC vratila u autonomi status a zatim joj je dodeljena i autokefalnost, o čemu bi trebalo da se izjasne i ostale pravoslavne crkve.
Prvi u redosledu poglavara je partrijarh vaseljenski Vartolomej. Kako je najavljeno, arhiepiskop Stefan bi kroz nekoliko dana trebalo da se sastane sa patrijrhom Vartolomejom. (Beta)
