CETINJE, 16. decembra 2022. – Pregovori sa Evropskom unijom su nezvanično zamrznuti, ukazao je politički analitičar i izvršni direktor Centra za monitoring i istraživanje (CeMi) Zlatko Vujović tokom drugog panela na Cetinjskom forumu koji je organizovao Crnogorski PEN Centar i Fakultet za crnogorski jezik i književnost (FCJK).
On je istakao da nedostaje politička volja za evropske integracije, budući da osamdeset odsto građana podržava ulazak u EU.
– Trebalo je da dobijemo završna mjerila, do kraja mandata aktuelne vlade da je Crna Gora stekla uslove za ulazak u EU – kazao je Vujović, dodajući da je premijer u tehničkom mandatu Dritan Abazović propuštio tu šansu.
Takođe je istakao da Srbiji nije interes da Crna Gora uđe u EU.
Podsjetio je na dešavanja u Ukrajini, za Janukovičeva vremena kada je odbio Sporazum o stabiliziciji. Objasnio je da je Crna Gora blokirana na evropskom putu i da Otvoreni Balkan ne bi trebalo posmatrati kao sistem otvorenog tržišta već kao prostor za kriminal.
Vujović je kazao da se nada da će doći do razrješenja krize jer će u suprotnom Crna Gora zaglaviti u tihu izolaciju i sankcije.
Bešlin: Srbija kao crna rupa na evropskom tepihu
Istoričar Milivoj Bešlin obratio se sa temom „Velikodržavni koncept srpskog nacionalizma: Geneza fenomena, društvene i političke alternative 1990-2022“. Istakao je da Srbija više od 30 godina, uprkos nominalnim promenama vlasti, nikada nije imala suštinsku promjenu politike.
To smatra ključnim uzrokom istorijskog kašnjenja i neuspjeha. Srbija je danas zbog odsustva alternative “crna rupa na evropskom tepihu”.
Naveo je da građani više nijesu u stanju da prepoznaju svoje autentične interese i njeisu u stanju da se pobune kada je jasno da Srbija ponovo klizi u izolaciju.
Istakao je da je istorijska odgovornost građanskih i proevropskih snaga da se nametnu kao subjekt kreiranja nove politike. Bez toga, svaka opozicija se svodi samo na ličnu borbu za prevlast, a kada i dođe do smjene, novi nastavljaju pogubnu poltiku starih.
– Za miran i stabilan Zapadni Balkan, Srbiji je potrebna altenativa koja neće reciklirati Vučićev program – poručio je on.
Nasuprot pogubnoj i destruktivnoj politici tzv. srpskog sveta, koja uznemirava i priziva najgora śećanja svuda u regionu, upozorio je da se mora ponuditi alternativa u vidu regionalne saradnje.
Biserko: Crna Gora mora mobilisati ukupno građansko društvo kako bi sačuvala svoj suverenitet i integritet
Predsjednica Helsinškog odbora u Srbiji Sonja Biserko govorila je na temu „Srpski svet u aktuelnom kontekstu“.
– Krajem XX vijeka Memorandum SANU stvorio je kvazinaučnu ideološku osnovu za koncept promocije „srpskoga sveta“ kao objedinjujuće države svih Srba – kazala je ona.
Istakla je da je stvarni cilj Srbije, a kako sada vidimo i Rusije, vraćanje nekadašnje nacionalne veličine kroz reviziju granica koje su u prošlosti iscrtane.
Objasnila je da se termin „srpski svet“ prvi put pominje 2013, ali da tek od 2019. postaje odomaćen, prije svega kroz pisanje i istupanje istoričara Aleksandra Rakovića. No, kako je kazala, na politički nivo ga je podigao Aleksandar Vulin.
– Poseban uticaj na srpski svet ima Srpska pravoslavna crkva kao jedina legitimna prekogranična integrativna ustanova u regionu – ukazala je Biserko.
Zaključila je da ključni otpor imperijalnim ambicijama Srbije treba izgraditi unutar nas samih. Zato, prema njenoj procjeni, Crna Gora mora mobilisati ukupno građansko društvo kako bi sačuvala svoj suverenitet i integritet.
(Izvor: Pobjeda)
